KARA KAFA
(Schwarzkopf)
Yönetmen
Korhan Yurtsever
Oyuncular
Betül Aşçıoğlu l Savaş Yurttaş l Cüneyt Kaymak l Özlem Güler l Macit Flordun l Gülsen Tuncer l Ercan Demirel l Bülent Oran l
Wolfgang Esch l Bahri Ateş
Türk yönetmen Korhan Yurtsever tarafından 1980 yılında tamamlanan Kara Kafa (Almanca: Schwarzkopf), Türk işçilerinin Almanya'ya göçünü konu ediniyor; yalnızlık, siyasi direniş, sendikal örgütlenme ve feminist hareketin hikâyesini anlatıyor. Film, 1980 yılında gösterime sunulduğunda, Türkiye'deki sansür kurulu tarafından "dost ülke Almanya'nın onuruna hakaret ediyor" gerekçesiyle yasaklanır. Yönetmen Korhan Yurtsever, filmin yasaklanmasından hemen sonra Almanya'ya sürgüne gider.
Filmin Konusu: Almanya’da bir metal işletmesinde çalışan Cafer, daha iyi bir yaşam sürme umuduyla, eşi Hacer ile çocuklarını Almanya'ya götürür. Hamile eşi Hacer, bir iş bulur ve çalışmaya başlar, ancak hemen ardından doğum yapar. İşte bundan sonra, hem aile içinde hem de aile dışında sorunlar başlar. Hacer de, Cafer de çalıştığı için, yeni doğan çocuklarının bakımı sorun olur. Çocuğun bakımını sağlamak için, oğul ve kızlarını, Türkiye’ye gönderiyoruz gerekçesiyle, okuldan alırlar, eve kapatırlar. Oğulları genellikle yalnızdır, zamanının büyük bir bölümünü kentte yalnız dolaşarak geçirir. Kızları, yeni doğan kardeşine bakmak için evde kalmak zorunda kalır. Cafer için önemli olan, çocuklarının eğitimi değil, çocuk parasının ödenmesidir.
Çok bir zaman geçmeden Cafer işsiz kalır, zamanın büyük bölümünü kahvehanelerde kumar oynayarak geçirir. Hacer, hem çalışır hem de dernek, sendika çalışmalarında, kadın örgütlerinde aktif rol alır. Hacer ayrıca, çevresinin de etkisiyle, fiziksel ve zihinsel bir dönüşüm geçirir.
Filmin asıl negatifleri 2022 yılında şaşırtıcı bir şekilde yeniden keşfedilip restore edilir. Bu sayede bu tarihi belgeyi sinemaseverlere sunma olanağı doğar.
Kara Kafa (Schwarzkopf) l 1979 l 82 dakika.Filmi izlemek için buraya tıklayın.
kosektas.net, Köşektaş Köyü Bilgisunum Sayfası
Musa Kâzım Yalım - Dr. Salim Çelebi
 |
Adem Güneş - Kâzım Yalım - 1970'li yıllar, Ankara |
KÖŞEKTAŞ’TAN PORTRELER I |
Yazan ve Sunan Dr. Salim Çelebi
Bu yazının, güler yüzlü, aydınlık kimlikli, çok yönlü, çok hünerli öğretmenimiz Kãzım Yalım henüz hayatta iken kaleme alınmış olması oldukça sevindirici.
Bu yüzden Köşektaşlı Dr. Salim Çelebi'ye, bu anlamlı çalışması için ne kadar teşekkür etsek azdır! "Köşektaş'tan Portreler" adlı çalışmasının devamını sabırsızlıkla ve merakla bekliyoruz.
kosektas.net
İlkokul öğretmenlerim Yahya Doğan ve Fethi Çelebiydi.
Öz be öz
amcamın oğludur Fethi Öğretmen.
Değer
yargılarımız ve saygı anlayışımız farklıydı o yıllarda. Çekinir, korkardık
öğretmenlerimizden ve haddimize bile düşmezdi en ufak bir saygısızlık. Bu
nedenle, ben tüm öğretmenlerime olduğu gibi Fethi Öğretmenime de hep resmî
davranmışımdır.
Gerek
öğrenciliğimde ve gerekse sonraki yaşamımdaki ilişkilerimiz, “amcamın oğlu”
olarak değil de “öğretmen-öğrenci ilişkileri olarak sürmüştür.
Çok
şeyler öğrenmişimdir Fethi Öğretmenimden; rahmetle ve saygıyla anıyorum.
Kâzım
Öğretmen de akrabamdır ve halamın oğludur. Benim öğretmenim olmadığı için,
ilişkilerimiz resmî değil daha bir samimi olmuştur hep.
Her
şeyden önce Hasanoğlan Köy Enstitüsü mezunuydu.
(Köye son
gidişimde Ade Bacıyla (Çelebi) konuştum: Köylü çocukların, Köy Enstitüsüne
yönlendirilmesiyle görevli yetkililer köye gelip onu da götürmek istemişler,
fakat babası; “Ben kızımdan ayrılamam!” diyerek tüm baskılara rağmen
göndermemiş: Hayıflanıyordu.)
Kadife
gibi bir sesi vardı ve çok iyi ut çalardı Kâzım Ağabey: Köy Enstitüsü mezunu
olmanın ayrıcalığı olsa gerek!
Geçenlerde,
bana gönderilen; köy enstitüleriyle ilgili bir çalışmada gördüm adını ve
heyecanlandım.
Ben
çocukken, babamın ricasını kıramaz ve uduyla bizim eve gelir ve başka
gelenlerle birlikte zevkle dinlerdik doyumsuz sesini.
Ut, Kâzım
Ağabeyin maharetli parmaklarıyla; enstrüman olmasının mutluluğunu yaşardı.
Kütüphanesi zengindi ve sayılamayacak
kadar çok yerli ve yabancı yazarların kitapları vardı.
Ben,
ortaokul ve lise öğrenciliği yıllarımda okudğum tüm kitapları Kâzım Ağabeye
borçluyum.
Okumam
gereken kitapları tek tek seçerek verirdi. Kendisi evde yoksa, Leyla Yenge
(Yalım) kütüphaneden kitap almama müsaade ederdi.
Tolstoy’u,
Balzac’ı, Dostoyveskiyi, Andre Gide’i, Fakir Baykurt’u,Yaşar Kemal’i... onun
sayesinde tanıdım.
Okuduğum;
İnce Memet, Yaban, Suç ve Ceza, Vadideki Zambak, Türkiyenin Düzeni, Onuncu
Köy...gibi kitaplar onun kütüphanesinden aldığım kitaplardır.
Nazım
Hikmet şiirlerini ilk kez Kâzım Ağabeyimizden duymuştum.
Üniversite
öğrenciliği yıllarımda, yaz tatili köye geldiğimde; ben ve benim gibi gelen
diğer tüm arkadaşlar bir araya gelir, tartışır ve sohbet ederdik Kâzım
Ağabeyimizle.
68’li
yıllardı...
1961
Anayasasının getirmiş olduğu özgürlük ortamında, “Ortanın Solunun” yeni yeni
dillendirilmeye başladığı yıllar...
“Sömürü,”
işci sınıfı,” “kapitalizm,” “emek,” “sermaye” gibi kavramların tartışılmaya
başlandığı yıllar...
Bizler,
öğrenmeye çalışıyorduk; yönümüzü bulmaya çalışıyorduk yani.
Eğilip
bükülebilen fidan gibiydik, her yöne bükülüp şekillendirilebilirdik.
Duygusaldık
da üstelik!
Ama,
gerçekçi ve akılcı düşünüldüğünde; canlı bir örnek vardı karşımızda: Doğup
büyüdüğümüz köyümüz, Köşektaşımız ve rehberimiz Kâzım Yalım.
Bütün bir
yıl çalışıp da emeklerinin karşılığını alamayan köylülerimiz...
Ulu önder
Atatürk’ün, “Türk Milletinin hakiki efendisi köylüdür.” sözüne rağmen,
sömürülen
ve şehirlerde horlanan köylülerimiz...
O
dönemdeki toplumsal tüm temel çelişkileri Kâzım Ağabeyimizden öğrendik bizler.
Adnan’la,
öğrencilik yıllarında iki kez görüşebilmiştik İstanbul’da. Bir keresinde
evimize gelmişti ve kızımın kara kalem portresini yapmıştı, hâlâ da durur.
Bir
keresinde de Akademideki atölyesinde ben ziyaret etmiştim. Başarılarıyla gurur duyuyor,
mutlu oluyoruz.
İyi ki
vardın ve varsın: Sana minnettarım, sağ olasın Kâzım Ağabey.
Aklımda
kaldığı kadarıyla, 1960’lı yıllarda, Kâzım Ağabeyin bize sorduğu bir bilmece –
bulmaca vardı. Ben de sevgili okuyucularımıza soruyorum:
“Tebeşir
temiz midir
Leblebi
leziz midir?
Vizenin
samanı
Yoncadan
semiz midir?”
Ve yine aklımda kaldığı kadarıyla, Kâzım Ağabey; “Bale, nişane, mesnede, tajder.” derdi. Ne anlama geldiğini bilmiyorum. Sevgili Lütfullah, bunların yanıtlarını Kâzım Ağabeyden öğrenip açıklarsa sevinirim.
Dr. Salim Çelebi
Yorumlar - Yorum Yaz
İsyanın ve Felsefenin Diyalektiği
Merdan Yanardağ
Türkiye’nin önde gelen nitelikli gazetecilerinden Merdan Yanardağ yine şaşırtıcı bir yapıtla karşımızda. Gazeteciliğinin yanı sıra akademik çalışmaları, siyasal ve entelektüel kimliğiyle de tanıdığımız Yanardağ, mesleği nedeniyle olsa gerek, ağır kitapları bile temposu yüksek ve akıcı bir dille kaleme alıyor. Ufuk açıcı eserler üretiyor. Elinizdeki kitap bunun en iyi örneklerinden biri.
Siyaset bilimi ve sosyoloji doktoru da olan Yanardağ’ın, gazetecilik deneyiminden süzüp getirdiği ve akademik çalışmaları sırasında kaleme aldığı –ilk kez yayımlanan metinlerden oluşan– İsyanın ve Felsefenin Diyalektiği kitabı, entelektüel ve bilimsel derinliğiyle “parlak bir eser” diye nitelendirilmeyi fazlasıyla hak ediyor.
Yanardağ bu çalışmasında, Türkiye solundaki “Türk olmaktan utanma” kompleksinden İran Devrimi’nden çıkarılacak derslere, sosyalist hareket ile Kemalizm ilişkisinden aydınlanma ve modernite tartışmalarına, Oryantalizmin güncelliğinden “aydın” kavramı bağlamında Mannheim ve Gramsci’ye, Althusser’in Marksizme bakışından Foucault’ya, iktidar-rıza denkleminden Gadamer ve Derrida’ya, Türkiye’de cumhuriyetçi solun kimlik sorunundan Antonio Negri’nin teoriyi yeniden kurma girişimine kadar uzanan geniş bir alanda inceleme ve çözümlemeler yapıyor.
Kitap, bilgilendirici özelliğinin yanında, entelektüel ve siyasal ortamda yaşanan liberal ve postmodern zihin kirliliğine karşı teorik bir müdahale eseri olarak da okunabilir.
Hem bu kadar ünlü, hatta “popüler” bir gazeteci olup hem de böyle bir kitap yazmak herkesin harcı değil. Okuyacak ve şaşıracaksınız.
İsyanın ve Felsefenin Diyalektiği
Merdan Yanardağ
ISBN: 9786254184611