Ziyaret Bilgileri
Aktif Ziyaretçi1
Bugün Toplam185
Toplam Ziyaret742710
Refah ve Özgürlük

Yeterli beslenmeyi, barınmayı, nitelikli eğitimi imkânsız kılan, borç ve faturaları ödeyememe korkusuyla insanın aklını başından alan gelir adaletsizliği ve yoksulluğun, sağlığı, mutluluğu mahvettiğine dair araştırmaların sayısı giderek artıyor.

Yoksulluk beraberinde, artan hastalanma, sakat kalma ve erken ölüm riskini getirirken, kaliteli tedavilerden yararlanma şansını azaltıyor.

Yoksullukla birlikte eğitim düzeyi düşüyor, şiddet düzeyi yükseliyor.

Çocuklar için yoksulluğun uzun vadeli zihinsel sağlık etkileri daha da endişe verici.
Ailelerinin yoksulluk nedeniyle yaşadığı yoğun gerginlik ve travmaya maruz kalmaları, çocukların beyin gelişimini, hatta genlerini kalıcı olarak etkileyen zararlı stres hormonlarını tetikliyor.
Yalnızca fiziksel gelişimlerini değil, zekâ ve öğrenme kapasitelerini de sınırlandırıyor.
Çocuk gelişimine verdiği zarar o denli büyük ki, artık yoksulluğun erken dönem etkileri bir çocukluk hastalığı olarak tanımlanıyor.

Applied Research in Quality of Life’ dergisinde yayınlanan bir araştırmaya göre, ekonomik ve siyasi özgürlükle mutluluk arasında güçlü bağlar var.

Araştırıcılar özgürlüğü, ‘seçme imkânı’, mutluluğu ise ‘yaşamın öznel keyfi’ olarak tanımlıyor ve şöyle diyorlar:
“Siyasi özgürlük arayışının nedenlerinden biri, özgürleşmenin daha fazla sayıda insanın mutluluğuna katkıda bulunacağı inancıdır. Bu inancın arkasındaki teori ise yaşamımızı istediğimiz biçimde yönlendirdiğimizde, daha doyurucu yaşamanın mümkün olmasıdır.”

Bu saptamalara katılmamak mümkün mü!

Mutluluk, ekonomik ve siyasi özgürlükten beslenir; sağlığımızın düzeyini belirler...

Yoksulluk yalnızca parasızlık değil, kişinin insan olarak kendi potansiyelini gerçekleştirme imkânına da sahip olmaması demektir.

Ve insanların büyük çoğunluğu, yeterli kaynaklara sahip olup özgür seçimler yapabildikleri sürece, kendi mutluluklarını tasarlama yeteneğine sahiptirler.

Dr. Şafak Nakajima

Deve Tellal, Pire Berber İken

Deve Tellal, Pire Berber İken

Memnune Şen

Kimi zaman; işin karnın yarıldığı sıralar, yapılacak işin ucundan tutacak birini bulamaz insan. Çoğu zaman; eline yaba verip tınaz attıracak, evraaç tutuşturup ekmek evirdecek, çamur kardırıp kümes yaptıracak kimseyi bulamazdım. Konu komşu  omuzuma çok biner, laf heyket edip, kakıç kakmak için fırsat kollardı.

Senenin birinde, kar kış kapıya dayanmadan, kış için ekmek yapayım dedim. Derdim, konunun komşunun, dostun düşmanın diline düşmeden, kışlık ekmeğimi hazır etmekti.

İşe bir gün önceden başlayıp, tüm hazırlıklarımı yaptım. Hilmi’ye akşam erken yatıp, sabah erken kalkmasını, ekmeği evirmesini tembihledim.  

Sabah erkenden kalktım. Hamuru yoğurdum. Saçmayı, sapı tandırın başına yığdım. Tandırı yakmadan varıp şu Hilmi’yi kaldırayım dedim. İçeri girdim ki, ne göreyim, yorgan dürülüce duruyor. Sanki, yer yarılmış, içine girmiş,  Hilmi yok.

Hiç beklemedim. Gidip tandırı yaktım. Başladım hamuru açıp, ekmeği pişirmeye. Daha bir döküm bile bitmeden, Salim’in feriği Lale geldi.

Hilmi ile Hacı, eski ilkokulun çatısından yakaladıkları iki telis torba dolusu güvercini Lale’ye götürüp, kızartmasını istemişler. Lale Hacı’ya, güvercinleri kızartacağını ancak bir gün sonra, diğer kardeşleri ile birlikte yenmeleri koşuluyla. Hacı, analığının bu koşulunu çaresiz kabul etmiş. Hilmi ile Hacı, güvercinlerin tüylerini bir solukta yolmuşlar. Lale, soyulmuş güvercinleri kızartmış, bir tepsiye koymuş, üzerini örtmüş ve kısa bir süre için evden ayrılmış. Lale’nin evden ayrılışını fırsat bilen Hilmi ile Hacı, mutfağa girmişler, milangazı yakıp bir tas yağlamaç yapmışlar. Yağlamaçla birlikte kızarmış iki telis torba dolusu güvercini, bir tane bile bırakmadan, yemişler. Karınları doyduktan sonra, korktuklarından olacak, kaçmışlar. Görenler, Hilmi ile Hacı’nın, Sarılar - Avanos istikametine doğru gittiklerini söylemişler.

O gün bu haberi aldıktan sonra, akşama dek; hem hamur açtım, hem ekmek evirdim, hem de aşağıdaki türküyü söyledim:  


Dürülü de şu Hilmi`nin yorganı
Dağa doğru nasıl çıktın korkmalı
Avanos`ta savcılığa sormalı
Hilmi`yi, Hacı`yı görmediniz mi?

Gökteki güvercinler kanat açıyor
Suçlandı Hilmi nereye kaçıyor 
Evdeki ziyana kıymet biçiyor
Hilmi`yi, Hacı`yı görmediniz mi?

Gittiğin yollar ne kadar dolamaç
Pişti güvercinler oldu bulamaç
Dibine etmiş koca tas yağlamaç
Hilmi`yi, Hacı`yı görmediniz mi?


Yaba: Harman savurmakta kullanılan, çatal biçiminde, tahtadan yapılmış tarım aracı.
Tınaz: Rüzgarda savrulmak için hazırlanan dövülmüş tahıl yığını.
Evraaç: (Halk Dili) Açılmış ekmeği döndürüp çevirerek pişirmek için kullanılan ağaçtan yapılmış bir gereç. 
Evirmek: Döndürmek, çevirmek.
Saçma: (Halk Dili) Sap saman karışımı, tandırda ekmek pişirmek için kullanılan bir yakacak türü.
Tandır: Köylerde yere çukur kazılarak yapılan bir tür fırın.
Telis Torba: Bitkisel tellerden yapılmış, kaba örgülü büyük çuval.
Hilmi: Hilmi Şen ( Memnune Şen`in oğlu).
Hacı: Hacı Şen (Salim Şen`in oğlu).
Salim: Salim Şen.
Ferik: (Halk Dili) İlk eşin üzerine getirilen ikinci bir eş için kullanılan bir deyim.
Yağlamaç: (Halk Dili) Yukfa ekmeği yağda kızartarak yapılan bir yemek türü.



Yorumlar - Yorum Yaz
Sosyal İzolasyon


Susan Sontag
Amerikalı deneme ve roman yazarı, insan hakları savunucusu

20. yüzyılın en etkili entelektüellerinden ve kültür eleştirmenlerinden olan Susan Sontag, sanat, kültür ve insan deneyimine dair keskin bakış açılarıyla tanınıyordu.

Belagat ve yalnızlık ilişkisine dair düşüncesi, dil anlayışının bireyin iç dünyasıyla olan bağlantısıyla alakalı olduğu yönündeydi.

Sontag, iyi konuşma, düşünceleri açık ve ikna edici bir şekilde ifade etme yeteneğinin, doğuştan gelen bir yeti olmadığına, izolasyonun bir sonucu olduğuna inanıyordu.

Toplumsal yaşamın egemen olduğu bir toplumda -ister ailelerde, ister gruplarda ya da toplumsal ortamlarda olsun- insanlar genellikle daha basit ifade biçimlerine başvuruyordu.

Sontag'a göre bir kimse ancak yalnız kaldığında ve kalabalıktan uzak olduğunda belagati geliştirebilirdi, çünkü bu izolasyon anlarında birey düşünceleriyle derinlemesine yüzleşebilir ve bunları açık bir şekilde ifade edebilirdi.

Sontag'ın dil hakkındaki fikirleri, kişisel kimlik, toplumsal yapılar ve insan durumunun kesişim noktalarını sıklıkla inceleyen daha geniş çalışmalarından şekillendi.

Birçok yazısında, fotografçılık, film ve edebiyat üzerine yazdığı çığır açıcı denemelerde olduğu gibi, izolasyonun yaratıcılık ve bireysellik üzerindeki etkisini araştırdı.

Sontag için belagat, statükoyu sorgulamaktan korkmayan gelişmiş, içe dönük bir zihnin işaretiydi. Bahsettiği "acı verici bireysellik", yalnız olmanın varoluşsal maliyetine işaret ediyordu, ancak aynı zamanda sağladığı yaratıcı özgürlüğe de.

Yalnızlık yoluyla, toplumsal beklentiler veya normlar tarafından şekillendirilmeyen, ancak bireyin kendi iç iletişiminden doğan daha otantik bir kendini ifade etme biçimi deneyimlenebilirdi.

Yalnızlık, sanat ve dil üzerine düşünceleri nesiller boyu düşünür ve sanatçıları etkilemeye devam etti.

Sontag'ın "kelimelerle düşünmenin" yalnızlıktan türemiş bir zihinsel izlenim olduğu iddiası, yaratıcılığın ve iletişimin doğasına dair önemli bir içgörü sunar.

Giderek daha fazla birbirine bağlı hale gelen, grup düşüncesinin ve kolektif deneyimlerin sıklıkla hakim olduğu bir dünyada, Sontag'ın fikirleri bize bireysel düşüncenin gücünü ve yalnızlığın dönüştürücü potansiyelini hatırlatıyor.

Çalışmaları, özellikle gürültü ve dikkat dağıtıcı uğraşlarla dolu bir dünyada, kendi seslerini duymaya çalışanlar için bugün de yankı bulmaya devam ediyor.


Kaynak: Classic Literature